Madde bağımlıları cezaevine konulmasın! İsimli Tıp Uzmanı Prof.Dr. Sevil Atasoy, madde bağımlılığı hakkında kıymetli açıklamalarda bulundu.
2024-2025 Akademik Yılı Oryantasyon Günleri kapsamında Bağımlılıkla Gayret Konferansı’nda öğrencilerle bir ortaya gelen Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Sevil Atasoy, transit ülke konumunda kullanıcı ülke konuma geçildiğine dikkat çekti. Atasoy, “Madde bağımlılığı bir beyin hastalığıdır ve tedavi edilmesi kaidedir. İşte bu nedenle unsur bağımlılarının cezaevlerine konmasına hararetle karşıyız.” diye konuştu. Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve İsimli Tıp Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Sevil Atasoy, 2024-2025 Akademik Yılı Oryantasyon Günleri kapsamında Bağımlılıkla Gayret Konferansı’nda öğrencilere seslendi. Atasoy, bu yıl 2024-2025 akademik yılında, Türkiye’deki tüm üniversitelerin oryantasyon programlarında birinci defa Bağımlılıkla Gayret başlığı altında bir konferans düzenlendiğini lisana getirdi.
“Öncelikli olarak, ‘hayır’ demeyi öğrenmemiz gerekiyor”
Gençlerin her an karşısına çıkabilecek ister doğal ister kimyasal olsun çeşitli unsurlar olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Sevil Atasoy, “Bu hususlar denenebilir, lakin bir noktadan sonra ticari boyut devreye giriyor ve bu durumda, sizi bağımlılığa sürüklemek isteyen kimi güçlerin olduğunu unutmamalıyız. Bugün, genç yetişkinler için unsur bağımlılığının ne kadar tehlikeli ve ne kadar yaygın bir durum olduğunun altını çiziyoruz. Bu yaşlarda en sıkıntı olan kendinize uzatılan rastgele bir ilacı yahut içinde bir unsur bulunan sigara ya da nargileyi elde etmemenizdir. Öncelikle olarak, ‘hayır’ demeyi öğrenmemiz gerekiyor.” diye konuştu.
“Madde kullanımının gerçek risklerini öğrenmemiz gerekir”
Prof. Dr. Sevil Atasoy, gençlere ‘kederli anınızda size uzatılan rastgele bir şeye hayır demesini bilmeniz gerekiyor’ tavsiyesinde bulunarak, “Çünkü o çok süreksiz olarak sizi tahminen rahatlatabilir. Tahminen bu probleminizi kısa bir mühlet için çözebilir ancak zahmetiniz, sorununuz orada durdukça yine birebir döngünün içine düşeceksiniz. O nedenle sorunun kendisini çözmeyi öncelikle bir hale getirmemiz koşul. Husus kullanımının gerçek risklerini öğrenmemiz gerekir.” formunda konuştu.
“Madde bağımlılarının cezaevlerine konmasına karşıyız”
Bazı ülkelerde yasal değişikliklerle esrar kullanımının hür bırakıldığına dikkat çeken Prof. Dr. Sevil Atasoy, “Bu ortada ‘esrar ottur, ziyanı yoktur’ lafının bir kent efsanesi olduğunu bilmemiz gerekiyor. Bütün hususlar berbata kullanıldıkları takdirde, yani tıbbi emelli olanlar dahi berbata kullanıldığı takdirde beyin hasarına yol açar. Özcesi husus bağımlılığı bir beyin hastalığıdır ve tedavi edilmesi kaidedir. İşte bu nedenle husus bağımlılarının cezaevlerine konmasına hararetle karşıyız. Kesinlikle tedavi edilmeleri gerekir. Lakin çağdaş ve bilimsel metotlarla tedavi edilmesi gerekir.” dedi.
Sosyal medya kullanılarak unsur kullanımı özendiriliyor
“Arkadaşlar ortasında rastgele bir hususla karşılaştığınızda birbirinize dayanak olmaktan çekinmeyin. Yalnızca kendinizi değil, etrafınızdaki arkadaşlarınızı, kardeşlerinizi ve aile üyelerinizi de müdafaamız gerekir.” diyen Prof. Dr. Sevil Atasoy, şöyle devam etti: “Sosyal medyanın alışılmış ki çok büyük tehlikesi var. Zira bu, milyar dolarlık, birçok ülkenin kendi gelirinden de daha fazla gelir getiren bir örgütlü kabahat. Bunlar toplumsal medyaları da kullanıyorlar. Orada gördüğümüz her unsur ile ilgili ya da rastgele bir ilaçla ilgili paylaşım aslında sizin de bir kullanıcı olmanız yahut sizin bunu birilerine özendirmeniz için oluşturulmuş bir tuzak. Bunun farkında olun. Toplumsal medyada unsur kullanımıyla ilgili övgü dolu yorumlara sıkça rastlayabilirsiniz; bunun algoritmalar tarafından desteklendiğini unutmayın. Sıkça karşılaştığınız bu içerikler, günün birinde size uzatılan bir maddeyi kabul etmenize sebep olabilir.”
Reçeteli ilaçların berbata kullanılmasına dikkat!
Günümüzde, klâsik bağımlılık yapan unsurların yerini laboratuvar ortamında üretilen ve basitçe elde edilebilen sentetik unsurların aldığını, bu unsurların de bağımlılık yapan tesirlerinin güçlü olmasına karşın daha ucuz olduğunu söz eden Prof. Dr. Sevil Atasoy, “Üniversite öğrencileri için tehlikeli olan bir başka bağımlılık çeşidi ise reçeteli ilaçların berbata kullanılmasıdır. Dünyanın her yerinde, bayanlar ve erkekler unsur kullanabiliyor; lakin bayanlar daha çok antidepresanlar, uyku ilaçları ve ağrı kesiciler üzere reçeteli ilaçları, tedavi emeli dışında berbata kullanma eğiliminde olabiliyor.” diye konuştu.
Dünyada unsur bağımlılığı giderek artan bir sorun!
Dünyada husus bağımlılığının giderek artan bir sorun haline geldiğini lisana getiren Prof. Dr. Sevil Atasoy, 2022 yılına ilişkin istatistiklere nazaran, dünya genelinde 292 milyon kişinin husus kullandığını, bu sayının, son 10 yılda yüzde 20 oranında artış gösterdiğini, husus kullanıcıları ortasında en yaygın olanının esrar olduğunu, esrarı, eroin, amfetamin, kokain ve ekstazinin izlediğini ve bu durumun uyuşturucu ile gayretin insanlık için ne kadar önemli bir sorun olduğunu gözler önüne serdiğini kaydetti.
“Türkiye eroin bağımlısı olmadı ancak şu anda metamfetamin bağımlısı oluyor”
Dünyada geniş bir kabahat ağı bulunduğunu ve uyuşturucu ticaretinin bu ağın kıymetli bir modülü olduğunu anlatan Prof. Dr. Sevil Atasoy, şunları lisana getirdi: “Farklı uyuşturucu tipleri farklı yollarla taşınıyor. Örneğin, kokain için yeşil, eroin için kırmızı yollar kullanılıyor. Birebir güzergâhlarda insan kaçakçılığı üzere yasadışı faaliyetler de gerçekleşiyor. Türkiye, coğrafik pozisyonu nedeniyle Balkan yolu üzerinde yer alıyor. Bu yol, tarih boyunca İpek Yolu’nun Çin’den Avrupa’ya kadar uzanan kısmının bir kesimi olarak ticaret için kullanıldı. İşte bu yüzden biz eroin için daima bu trafiğin üstünde olan bir ülkeydik. Afganistan’da Taliban’ın idaresi ele geçirmesiyle haşhaş ekimi yasaklandı. Afgan köylüleri artık eroin üretiminden para kazanamadıkları için metamfetamin sentezlemeye yöneldi. Bu durum Türkiye’yi, eroinin yerine metamfetamin ticaretinin geçtiği bir transit ülke haline getirdi. Transit ülkeler çoklukla uyuşturucunun mahallî kullanımından da etkilenirler. Türkiye eroin bağımlısı olmadı ancak Türkiye şu anda metamfetamin bağımlısı oluyor.”
Son iki yılda dörde katlandı!
Türkiye’de son yıllarda süratle artan kimi unsurlar ortasında sentetik ecza ve düzmece ilaçlar, bilhassa de sentetik esrarın yer aldığını, sentetik esrarın, esrarın faal hususunu içeren lakin gerçek esrar olmayan “bonzai” olarak bilinen unsurlar olduğunu kaydeden Prof. Dr. Sevil Atasoy, son iki yıl içinde metamfetamin yakalanma oranları dörde katlandığını, bu durumun, piyasada yasadışı unsurların artışını ve çeşitlenmesini gösterdiğini söyledi.
Transit ülkeydik ancak artık kullanıcısıyız!
Ülkemizin, üzerinden geçen uyuşturucunun yüzde 35 ile yüzde 40’ını yakalayarak dünya genelinde yüksek bir muvaffakiyet sergilediğine işaret eden Prof. Dr. Sevil Atasoy, “Ancak bu, toplam ölçünün yalnızca yarısı; gerisi kaçakçıların elinde kalıyor. Polisin uğraşlarına karşın yakalanamayan önemli ölçüde uyuşturucu, Pasifik, Batı ülkeleri ve Arap Yarımadası’ndan kapıdan gönderilmeye devam ediyor. Her gün sokaklarda uyuşturucu satan torbacılar da yakalanıyor; lakin yoksulluk ve işsizlik nedeniyle onların yerini alacak yeni şahısların bulunması kolay oluyor. Bağımlıların tedavi edilmesi gerekmektedir. Tüm doktorların bağımlılık tedavisi hakkında bilgi sahibi olması ve özel hastanelerin sayısının artması koşul. Lakin şu anki durumda, bağımlı bireylerin tedavi almak istemesi halinde hastaneye kabulü çabucak sağlanamıyor; ekseriyetle üç ay ya da altı ay sonra gelinmesi isteniyor. Biz transit bir ülkeydik. Lakin artık kullanıcısıyız.” diye konuştu. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
