Her zamanki rutinine başlamanın getirdiği uyuşmuşluk ve isteksizlikle gözlerini açtı. Onu yataktan çıkaracak gücü bulmaya çalışırken düşündü. Hayalindeki iş için çabalamış ve başarmıştı. Lakin içindeki bu boşluk hissi ve mutsuzluk da neydi?
Düşüncelere daldı. Sevdiğin işi yapmakla sevmediğin lakin âlâ olduğun işi yapmak ortasında bir fark var mıydı bu durumda?
İkisinde de bir uğraş vardı. Fakat işi ile duygusal bağ kurduğundan ötürü, çalıştığı yerde daima mesailere kalıyor ve daha fazla çabalıyordu. Tahminen de öncesinde kazanmak için çok uğraştığı ve hayaller kurduğu işten artık hoşlanmıyordu fakat hayatı boyunca tıpkı işi yapacağını düşündüğünden de vazgeçemiyordu. Şu anki hislerinden kopmuş ve geçmişteki âlâ hislerine tutunmuş boşlukta sallanıyordu. Geç kalacağını fark ederek yataktan çabukla kalktı. Süratli bir formda giyinip meskenden çıktı. Her sabah uğradığı ve kahve aldığı yer kapalı olduğundan, biraz daha ilerdeki daha evvel dikkatini çekmeyen küçük bir kafeye girdi. Her zamanki siparişini verip beklemeye başladı. Beklerken saatini denetim etmeyi de ihmal etmedi. İçinde bir sabırsızlık vardı. Tezgâhın gerisindeki baristayı inceledi. Sakin bir sözü vardı. Filtre kağıdının içindeki kahvenin üzerine dairesel bir halde suyu yavaş yavaş ekliyordu. Bir anlığına buna odaklanmış ve dertlerinden sıyrılmış olduğunu fark etmiş, sakinleşmişti. Kahvesinden bir yudum aldı gözlerini kapattı. Çikolata ve meyve notalarının baskın olduğu beğenilen bir tadı vardı.
Kahvenin aromasını belirleyen şey; kahve çekirdeklerinin toplandığı yerin yüksekliği, kavrulma formu, demlenme müddeti üzere vakit isteyen, lakin beklendiği vakit an içerisinde aldığınız bir yudumla size değişik hisler hissettiren lezzet tonlamaları…
Hangi aromanın size uygun olduğunu, beklemeden ve denemeden bilemezsiniz. O vakit ardınıza yaslanın. Kahvenizi nasıl alırsınız?
Mutluluk ve memnun hissetmek ortasındaki fark
Aristoteles, memnunluk ve memnunluk hissini birbirinden ayırır. Onun kastettiği memnunluk süreçteki memnunluk değil, sonuçta elde edilmesi beklenen mutluluktur. Yani hayat boyunca elde edilen başarılardır. Hisler daima değişime uğrar. Bizi bir gün evvel memnun eden bir durum sonraki günü keyifli hissettirmeyebilir. Buradaki niyete nazaran, anlık mutluluklar değişkendir.
Peki nedir bu memnunluğu istikrarlı kılma uğraşımız? Geçmişe dönüp baktığımızda uygun hissetmediğimiz bir anıya bile hasret duyabiliyoruz lakin yaşarken bunu fark etmiyoruz. Geçmişin yanılsamaları, geleceğin tasaları ortasında memnunluğu arıyoruz. Lakin bunu şimdide yapmaktan kaçıyoruz. Hayattaki hedefimizi bulmaya çalışırken, keyifli olacağımızı “düşündüğümüz” amaçlar belirliyoruz. Başarmak için ve gayeye ulaşmak için çabalıyoruz. Sonuca o kadar odaklanıyoruz ki sürecin sonucu değiştireceğini düşünmüyoruz. Süreç otomatik pilotta geçerken ne hissettiğimiz ne düşündüğümüz sonucu elde etme üzerine kuruluyor. “Bunu başardığımda çok memnun olacağım.”, “Bu hayatımı değiştirecek bir gaye.” Elde ettiğimizde aslında o kadar da memnun olmadığımızı ya da sandığımız kadar bize hitap etmediğini fark ettiğimiz bir işin içinde kendimizi bulabiliyoruz. Yılların emeğini çöpe atmamak için buna devam ediyoruz. Tek bir maksada odaklanıp elde etmek için hayatı askıya almak yerine “şimdi” de kim olduğumuzu ve ne istediğimizi bulabileceğimiz farklı alanlarda tecrübelere yer vermek gerekiyor.
Duygu- Davranış
Danışanlarımın birçoğunda denk geldiğim durumlardan biri eylemsizlik. “Kötü hissettiğim için harekete geçmek istemiyorum.” formunda söylemler… Hislerinin davranışlarını değiştirmesini beklerken geçen vakit ve bir kısırdöngünün içinde kaybolmak… Harekete geçmeden içinde bulunduğumuz durumu değiştirmek çok da mümkün olmasa gerek.
Mihaly Csikszentmihalyi’nin akış teorisi
Kişinin yetenekleri ve uğraşının zorluk derecesi istikrarlıysa akış hali gerçekleşebilir. Yaptığımız bir aktivite çok kolaysa, sıkılırız. Çok zorsa da kaygılanırız. Burada dengeyi sağlayabilirsek azamî performans ve içsel motivasyonu elde edebiliriz.
Burada dengeyi sağlamanın yolu kendimizi tanımamızla ilgilidir. Yapabileceklerimizin standardı ne? Ülkü beklentiler ile gerçekte yapabileceklerimiz ortasındaki ahenk ne kadar? Fikirlerin ve hislerin bizi denetim etmesine müsaade vermek yerine harekete geçerek tecrübeleri arttırmak kendimizi tanımamızı ve aktiviteler sırasında mutluluğun bir gaye olmaktan çıkarak araç haline gelmesini yani bize eşlik etmesini sağlamış oluruz.
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar büsbütün muharrirlerinin özgün niyetleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio