Glüten Nedir?
Buğday, bünyesinde 30’dan fazla farklı protein çeşidi barındırır. Bu proteinlerden biri de glüten olarak bilinir. Glüten; buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi tahıl ürünlerinde bulunan doğal bir proteindir. Ancak kimlerin glütensiz bir beslenme tarzına ihtiyaç duyduğunu biliyor musunuz?
Glüten Hassasiyeti ve İhtiyaç Duyulan Diyetler
Çölyak hastalığı olanlar, glüten hassasiyeti yaşayanlar, glüten alerjisi bulunanlar ve bazı nadir deri hastalıkları olan kişiler, glütene karşı farklı tepkiler verebilirler. Glüten, temel itibarıyla doğal bir madde olmasına rağmen, buğdayın genetik yapısındaki değişiklikler nedeniyle günümüzde birçok insanın glüteni sindirmesi zorlaşmıştır. Bu durum, glüten hassasiyetinin artmasına ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açabilir. Özellikle sık sık unlu mamuller tüketen bireylerde glüten alerjisi riski yüksektir.
Glütensiz Beslenmenin Faydaları ve Yanlış Bilgiler
Birçok insan, glüteni diyetlerinden çıkararak bağışıklık sisteminin daha az yorulacağını düşünmektedir. Bu kişiler, daha enerjik ve sağlıklı hissettiklerini, ayrıca kilo kaybının daha kolay olduğunu belirtebilirler. Ancak uzmanlar, glüten intoleransı veya çölyak hastalığı olmayan bireylerin glüten tüketiminde bir zarar olmadığını vurgulamaktadır. Bu, glütenle ilgili yaygın yanlış bilgilerin sadece bir örneğidir.
Çoğumuz için glütensiz bir beslenme şekli, sağlıklı olmayabilir. Glütensiz bir yaşam tarzına geçildiğinde, simit, makarna, hamur işleri gibi rafine karbonhidratlardan uzaklaşıldığı için bir miktar zayıflama görülebilir. Ancak bu durum, vücudun aldığı enerji türünü kısıtlayarak istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Tam tahıllı gıdalar, iştah kontrolü, kalp damar sağlığı ve insülin direnci gibi birçok hastalığa karşı koruma sağlar. Bu nedenle, glütensiz bir hayata geçmeden önce tüm bu faktörler göz önünde bulundurulmalı ve dikkatlice değerlendirilmelidir.
Glütensiz diyet uygulayan bireylerin, ihtiyaç duydukları vitamin ve besin maddelerini aldıklarından emin olmak için bir diyetisyenle işbirliği yapmaları önemlidir.
Glüten İçeren Besinler
- Buğday
- Arpa
- Yulaf
- Çavdar
- Şehriye
- Kuskus
- Makarna, pizza, pasta gibi unlu mamuller
- Paketli gıdaların çoğu
- Soya sosu
- Şnitzel, soğan halkası gibi una batırılarak yapılan kızartmalar
- Hazır çorba ve köftelerde kullanılan harçlar
- Bira, votka, cin
Glütensiz Besinler
- Yumurta
- Et
- Balık
- Tavuk
- Tüm sebzeler
- Tüm meyveler
- Patates
- Pirinç
- Karabuğday
- Kinoa
- Chia tohumu
- Bakliyat grubu
- Bezelye
- Mısır
- Zeytinyağı ve diğer yağlar
- Mısır unu
- Badem unu
- Pirinç unu
- Karabuğday unu
- Soya unu
- Nohut unu
Glütensiz Ürünlerin Bulunduğu Yerler
Günümüzde birçok ünlü, glütensiz yaşam tarzını benimsemiş durumda. Bu durum, gluten-free ürünlerin popülaritesini artırmıştır. Artık bu ürünleri birçok yerden temin edebilirsiniz. Migros, Carrefour, Macro Center gibi marketlerde glütensiz ürünler ve glütensiz un bulmak mümkündür. Ayrıca, glütensiz ekmekleri birçok markette ve Halk Ekmek’lerde bulabilirsiniz. Glüten içermeyen unlar ile evde kendi ekmeğinizi de yapabilirsiniz.
